โรคที่เกี่ยวข้องกับระบบกล้ามเนื้อมีอยู่หลายโรค โดยที่น่าสนใจมีตัวอย่างดังนี้
โรคกล้ามเนื้ออักเสบทั่วตัว
โรคกล้ามเนื้ออักเสบทั่วตัว
เป็นโรคในกลุ่มโรคเนื้อเยื่อเกี่ยวพันชนิดหนึ่งที่มีลักษณะเด่นคือ
มีการอักเสบของกล้ามเนื้อต่าง ๆ ทั่วร่างกาย
ในรายที่เป็นอย่างรุนแรงอาจมีกล้ามเนื้ออ่อนแรงจนไม่สามารถลุกจากเตียงหรือเดินได้ มีกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ
กล้ามเนื้อที่ใช้ในการหายใจอักเสบ ทำให้ระบบหายใจล้มเหลว
สาเหตุของโรคกล้ามเนื้ออักเสบทั่วตัว
สาเหตุของโรคกล้ามเนื้ออักเสบทั่วตัวยังไม่ทราบ
แต่จากการศึกษาพบว่ามีความผิดปกติทางระบบอิมมูนของร่างกาย
ผู้ใดบ้างที่อาจเป็นโรคนี้ ?
โรคนี้พบได้น้อย แต่พบได้บ่อยในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย
อายุที่พบอยู่ในช่วง 30-50 ปี
อาการแสดงของโรค
อาการเริ่มแรกคือ อาการปวดตามข้อ ปวดตามกล้ามเนื้อ
ติดตามมาด้วยอาการอ่อนแรงของกล้ามเนื้อส่วนต้นของร่างกาย
ผู้ป่วยจะมีอาการลุกเดินลำบาก ยกแขนไม่ค่อยขึ้น หรือไม่สามารถยกศีรษะขึ้นจากหมอนเวลานอน
ในรายที่มีอาการรุนแรงอาจมีอาการหายใจลำบาก กลืนลำบาก หรือสำลักอาหารเวลากลืน
และจำเป็นต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ ในบางรายอาจมีผื่นบริเวณใบหน้าและลำคอร่วมด้วย
การวินิจฉัยโรค
แพทย์จะให้การวินิจฉัยจากประวัติและการตรวจร่างกายร่วมกับการตรวจเลือด
การตรวจคลื่นไฟฟ้าของกล้ามเนื้อ และการตัดตรวจชิ้นเนื้อของกล้ามเนื้อ
การตรวจเลือดยังใช้ในการติดตามการรักษาโรคด้วย
การรักษาโรค
การรักษาโรคนี้ประกอบไปด้วย 2 ส่วนคือ
1.
การรักษาทางยา การใช้ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ในขนาดสูงเป็นเวลานาน
เพื่อลดการอักเสบของกล้ามเนื้อ เนื่องจากยานี้มีผลข้างเคียงมาก
ผู้ป่วยจึงควรติดตามการรักษาอย่างสม่ำเสมอ ในรายที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษา
แพทย์อาจพิจารณาใช้ยากดภูมิคุ้มกันในการรักษาด้วย
2.
การทำกายภาพบำบัด มีส่วนสำคัญอย่างยิ่งในการรักษา
การทำกายภาพบำบัดจะเป็นการป้องกันไม่ให้กล้ามเนื้อหดตัวแข็ง ป้องกันข้อติด
และส่งเสริมความแข็งแกร่งของกล้ามเนื้อ
เป็นการให้ผู้ป่วยสามารถฟื้นฟูสภาพและช่วยตนเองได้เร็วขึ้น
ตะคริว
ภาวะที่มีการหดเกร็งของกล้ามเนื้อโดยไม่คลายตัวออกตามปกติ
มักเกิดขึ้นตามกล้ามเนื้อแขนและขา ปกติจะเกิดขึ้นเพียงไม่กี่นาที
แต่บางรายอาจรุนแรงและนาน มักเกิดกับนักกีฬาที่ออกกำลังหนักหรือมากเกินไป
ผู้สูงอายุ สตรีมีครรภ์ และผู้สูบบุหรี่จัด
สาเหตุของตะคริว
สาเหตุทั่วไปของตะคริวที่เกิดขึ้นกับกล้ามเนื้อลาย
มักเกิดจากการเมื่อยล้าของกล้ามเนื้อ ระดับโซเดียมและโปรแตสเซียมในร่างกายต่ำ
หรือจากการที่ร่างกายพบกับการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิที่ต่างกันมากอย่างรวดเร็ว
ร่างกายขาดน้ำหรือเสียเหงื่อมาก ระดับเกลือในร่างกายต่ำ
การแก้ไขอาการ
การยืดกล้ามเนื้อที่เป็นตะคริวช่วยบรรเทาอาการได้ เช่น
หากเกิดที่กล้ามเนื้อน่อง ให้เหยียดเข่าและกระดกปลายเท้าขึ้น
หรือยืนกดปลายเท้ากับพื้น งอเข่าและโน้มตัวไปข้างหน้า จากนั้นให้ทายานวดคลึงเบาๆ
หรือประคบด้วยน้ำอุ่นจะช่วยได้โดยเฉพาะที่กล้ามเนื้อท้อง
การป้องกันอาการ
ควรมีการอบอุ่นร่างกายก่อนเล่นกีฬา
ถ้าออกกำลังกายหนัก ควรดื่มน้ำและเกลือแร่ทดแทนให้เพียงพอ
ไม่ควรอยู่ในท่าเดิมเป็นเวลานานๆ การฝึกการยืดกล้ามเนื้อบ่อยๆ
อาจลดโอกาสการเกิดตะคริวได้ หลีกเลี่ยงการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิกะทันหัน
โดยเฉพาะผู้สูงอายุควรค่อยๆ ขยับแขนขาช้าๆ และหลีกเลี่ยงอากาศเย็นมาก หากเป็นบ่อย
ควรพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุและแก้ไข
